"ศิลปะคือสิ่งใดๆ ก็ตาม ที่คุณสามารถปลดปล่อยใจผ่อนคลายได้กับมัน"
การใช้ศิลปะร่วมบำบัดและใช้ในการรักษา มีงานวิจัยทางการแพทย์และประสบการณ์ใช้มันมานับพันปี ที่ยืนยัน
ถึงประสิทธิภาพของการใช้ศิลปะเข้ามาร่วมบำบัดฟื้นฟูและรักษาซึ่งได้ผลดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในผู้ป่วยสูงอายุ
ที่สามารถช่วยลดภาวะบางอย่างลงได้อย่างดีเยี่ยม เช่นภาวะซึมเศร้า ช่วยกระตุ้นสมองและความจำ ช่วยเพิ่มพลัง
ความคิดสร้างสรรค์ รวมถึงมีแนวโน้มที่ทำให้ผู้ป่วยมาพบหมอให้ความร่วมมือในรักษาได้ดีขึ้น หมอเป็นคนรักงานศิลปะ
และอินกับมันมาก ใช้กับตัวเองได้ผลดีๆ หลายอย่างมากมาย และหมอเองนั้นเชื่อในผลดีจากการนำเอาศิลปะเข้ามาร่วม
บำบัดรักษาในผู้ป่วยสูงวัยด้วยเช่นกัน
ศิลปะร่วมรักษา (Art Associated Therapy) มีประโยชน์อยู่ด้วยกันหลายประการ โดยผ่านกลไกที่อธิบายทางจิตวิทยา
และสมองที่ซับซ้อน แต่ผลลัพธ์นั้นแสนอัศจรรย์นั้น สามารถช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิต (overall quality of life) อีกทั้งยังช่วย
สนับสนุนการติดตามจากการรักษาโรคประจำตัวอีกด้วย
วันนี้หมอมี 6 ประโยชน์จากการใช้ศิลปะมาช่วยร่วมในการรักษา ซึ่งหมอเชื่อเหลือเกินว่า หากได้นำศิลปะเข้ามาร่วมรักษาแล้ว
เสมือนเป็นการนำเครื่องมือ ตัวช่วยที่สำคัญเหมือนกุญแจที่จะเปิดประตูเชื่อมการรักษาทางการแพทย์ที่ทุกท่านได้รับอยู่แล้วไป
สู่ผลลัพธ์ที่ดีได้อย่างน่าประทับใจไม่มีพิษภัยประกอบด้วย
1. Promoting self-awareness and self-expression
(กระตุ้นการรับรู้ตนเองและการแสดงออกตัวตน) การแสดงออกซึ่งตัวตนผ่านงานศิลปะ
เป็นสิ่งที่ทรงพลังและมีความหมายอย่างมาก เป็นวิถีทางที่จะแชร์ประสบการณ์ในของท่าน แสดงการมีตัวตนและความเป็นตัวของตัวเอง
ของผู้สูงวัย ไปยังผู้อื่นและสังคม โดยวิถีทางที่มีความหมาย มีหลักการ ศิลปะบำบัดนั้นยังสามารถช่วยกระตุ้นสมองส่วนที่มีความบกพร่อง
ทางความจำทั้งปัจจุบันและอดีต เอื้อให้อิสระทางความคิด เสริมสร้างความมั่นใจในตัวเองได้อย่างดี
2. Facilitating socialization and communication
(มีส่วนช่วยในการเข้าสังคมและการสื่อสาร) ผู้สูงวัยที่มีปัญหา มีอุปสรรคในการสื่อสาร การแสดงความเป็นตัวตนออกมาผ่านการพูด
หากได้นำศิลปะมาใช้เป็น ตัวกลาง ส่งเสริมให้ใช้ผ่านการมองเห็น นำไปสู่การแปลความหมายออกมาสื่อสารเป็นคำพูด เป็นวาจา สิ่งนี้
เป็นกุญแจหลักที่สำคัญที่จะช่วยผู้สูงวัยที่มีปัญหาดังกล่าวนั่นเอง ศิลปะยังช่วยเชื่อมผู้สูงวัยต่อคนอื่นๆ ในครอบครัวและสังคม
อีกทั้งยังช่วยลดความรู้สึกโดดเดี่ยวเดียวดายได้เป็นอย่างดี
3. Improving cognitive skills and providing intellectual stimulation
(พัฒนาศักยภาพทางพุทธิปัญญาและการตอบสนองต่อสิ่งกระตุ้น) การได้พูดคุย วิพากษ์วิจารณ์ มาร่วมถก ร่วมกันคิด ต่อภาพ
งานศิลป์ ผลงานทางศิลปะ นอกจากจะช่วยในด้านการสื่อสาร ปฏิสัมพันธ์กันแล้ว ยังช่วยกระตุ้นสนับสนุนและเพิ่มพลังความคิด
สร้างสรรค์ เชื่อมการทำงานของสมองโดยทั่วอย่างเป็นระบบ การใช้สมองทั้งสองซีก ซ้ายขวา ประสานงานเป็นหนึ่งเดียวกัน
4. Reducing boredom
(ใช้เวลาว่างอย่างเป็นประโยชน์สนุกสนานไม่น่าเบื่อ) การใช้เวลาว่างผ่านการทำงานศิลปะ เป็นการเติมเต็มชีวิต
เติมเต็มช่วงเวลาว่างได้อย่างวิเศษ อีกทั้งยังสร้างความภาคภูมิใจในผลงานซึ่งเป็นสิ่งที่ประเมินค่ามิได้อีกด้วย
5. Improving motor skills
(ช่วยสร้างเสริมพัฒนาทักษะในการใช้กล้ามเนื้อมัดใหญ่และมัดเล็ก) ในการทำกิจกรรมโดยใช้ศิลปะเป็นตัวเชื่อม สามารถจัดได้
อย่างหลากหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็น งานวาดเขียน งานปั้น งานหัตถกรรม งานจัดดอกไม้และอื่นๆอีกมากมาย สิ่งต่างๆ
เหล่านี้ล้วนแล้วแต่ช่วยในการเสริมสร้างการปฏิสัมพันธ์ ระหว่างของร่างกาย ทั้งสมอง กล้ามเนื้อ ความคิด อารมณ์
เพื่อที่จะทำสิ่งต่างๆ ผลงานที่สำเร็จแสดงออกมาอย่างมีความหมาย เทคนิคพวกนี้ช่วยลดความรู้สึกปวด ความรู้สึก
กังวล ความเครียด โดยการเบี่ยงเบี่ยงความสนใจ เน้น focus ไปยังงานศิลปะอีกด้วย
6. Decreased stress and depression
(ช่วยลดภาวะเครียดซึมเศร้าได้อย่างดี) ที่ผ่านมามีการนำเอาศิลปะมาบำบัดความรู้สึก ความเครียด กังวล และภาวะซึมเศร้า
โดยกลไกที่ช่วยผ่อนคลายอารมณ์ เปิดใจ เปิดความคิด การกำหนดจิตให้จดจ่อกับงานศิลป์ เป็นการช่วยยกระดับสภาพจิตให้สูงขึ้น
เป็นสาเหตุที่ทำให้ ผู้สูงวัยกิจกรรมรู้สึกสบาย ผ่อนคลายความกังวลและรู้สึกดีได้ นั่นเอง บุคลากรที่มีความชำนาญ หากได้ร่วมกับทีม
การรักษา พยาบาล ได้นำเอากิจกรรมศิลปะบำบัด เข้ามาร่วมเป็น ส่วนหนึ่งของการรักษา ผ่านกิจกรรมที่หลากหลายน่าสนใจผ่านสีสันที่
สวยงาม กิจกรรมมุ่งหวังให้เพลิดเพลิน การทำ กิจกรรมเป็นหมู่คณะ การได้พูดคุยหรือแสดงออกถึงความคิด สร้างสรรค์ เป็นกลไกที่สำคัญ
ที่ทำให้ผู้สูงวัยสามารถใช้สมองเชื่อมความคิด ตรรกะและอารมณ์ เข้าเป็นหนึ่งเดียวกัน ผสานการดูแลทางการแพทย์ เช่น ออกแบบกิจกรรม
ที่มุ่งหวัง กระตุ้นกล้ามเนื้อมือให้ประสานงานระหว่างนิ้วแล้วสายตา การผ่อนคลายความตึงเครียดทางอารมณ์ หมอคิดว่าเป็นการดีที่เราจะนำ
เอาศิลปะบำบัดเข้ามาใช้ผสมผสานเป็นอีก เครื่องมือหนึ่ง ที่นอกจากยา ทางการแพทย์ ที่สามารถช่วย เพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา
และเสริมโอกาสที่จะประสบ ผลสำเร็จในการดูแลอีกทั้งยังช่วยส่งเสริมความมั่นใจในตัวเองและที่สำคัญยังสามารถสร้างเสริมความสัมพันธ์ที่ดีใน
ครอบครัวอีกด้วย แล้วคุณจะประหลาดใจอย่างมากว่าการนำเอาพลังบวกในจิตใจ โดยผ่านกิจกรรมที่ใช้ศิลปะเป็นส่วนร่วม
สามารถเปลี่ยนชีวิตได้ เมื่อใช้ร่วมรักษาโรคประจำตัว ทางกาย ทางใจและสังคมได้อย่างวิเศษเลยทีเดียว
ด้วยรัก
นพ.เก่งพงศ์ ตั้งอรุณสันติ (หมอเก่ง)
อายุรแพทย์ โรงพยาบาลผู้สูงอายุ Chersery home
และศูนย์ส่งเสริมและฟื้นฟูผู้สูงวัย The Senizens
www.cherseryhome.com
www.thesenizens.com
0944264439
0655988783
Line id @cherseryhome
Line id The Senizens
บอก"รัก"ผู้สูงวัย เชื่อใจให้เราดูแล
All the best for your elder